⚜️1. इतिहासाची साधने⚜️

 ⚜️1. इतिहासाची साधने⚜️

प्रश्न 1 :- खालील प्रश्न वाचा व उत्तराच्या योग्य पर्यायाचा गोल रंगवा.

1) पुढीलपैकी इतिहासाचे भौतिक साधन कोणते ?        OOOO            

(1)   श्लोक     
(2)   मिथके      
(3)   इमारत      
(4)  ग्रंथ

2) भौतिक साधनांमुळे पुढीलपैकी कोणती माहिती मिळत नाही ?        OOOO            

(1)   वास्तुकेलेची प्रगती समजते.    
(2)   लोकांचे राहणीमान समजते.     
(3)   बांधकामाची शैली समजते.     
(4)   सण- समारंभाची माहिती मिळते 

3) 'नाणी'  इतिहासाची साधने म्हणून महत्वाची आहेत. कारण......        OOOO            
(1)   वेशभूशांची माहिती मिळते.    
(2)  आर्थिक व्यवहार आणि आर्थिक स्थिती यांची माहिती मिळते     
(3)   सण- समारंभाची माहिती मिळते      
(4)   यापैकी नाही. 

4) अकबराच्या नाण्यावर पुढीलपैकी कोणाचे चित्र होते ?        OOOO            

(1)  शिवपार्वतीचे     
(2)  हैदरअलीचे      
(3)  साम सक्तीचे     
(4)  बाबर

5) पुढीलपैकी कोणाच्या नाण्यावर 'शिवपार्वतीचे' चित्र होते ?        OOOO            

(1) अकबर     
(2) बाबर      
(3) हैदरअली      
(4) पेशव्याच्या

6) दगडावर किंवा भिंतीवर कोरलेले लेख म्हणजे ...............        OOOO            

(1) भित्तीचित्रे     
(2) शिल्पकला       
(3)  शिलालेख      
(4)  ताम्रपट

7) बखरीतून पुढीलपैकी कोणती माहिती मिळते ?        OOOO            

(1)   तत्कालीन राजकीय घडामोडी     
(2)  पोवाड्यांची माहिती      
(3)  भाषा व्यवहार, सांस्कृतिक जीवन      
(4)  पर्याय 1 व 3 बरोबर

 

प्रश्न 2 :- गटात न बसणाऱ्या उत्तराच्या योग्य पर्यायाचा गोल रंगवा.

  1. (अ)भूईकाटे     (ब)वनदुर्ग      (क)गिरिदुर्ग     (ड)समाधी    OOOO
  2. (अ)समाधी      (ब)जनदुर्ग      (क)कबर       (ड)विरगळ    OOOO
  3. (अ)किल्ले      (ब)ताम्रपट      (क)लेणी        (ड)म्हणी     OOOO
  4. (अ)राजवाडे      (ब)राणीवसा     (क)घरे         (ड)पोवाडे     OOOO
  5. (अ)भूर्जपत्रे      (ब)श्लोक       (क)फर्माने      (ड)पोथ्या     OOOO
  6. (अ)अभंग       (ब)म्हणी       (क)ग्रंथ        (ड) गाथा     OOOO
  7. (अ)ओव्या      (ब)लोकगीते     (क)ताम्रपट     (ड) कहाण्या   OOOO

प्रश्न 3 :- खालील रिकाम्या जागा भरा.

  1. --------------- हा इतिहासलेखनाचा फार महत्वाचा आणि विश्वसनीय पुरावा मानला जातो.
  2. तांब्याच्या पत्र्यावर कोरलेल्या लेखांना --------------- म्हणतात.
  3. बखर हा शब्द --------------- या शब्दावरून आला. --------------- म्हणजे बातमी.
  4. कवी परमानंद यांनी संस्कृत भाषेत --------------- हे चरित्र लिहिले.
  5. पेशव्यांच्या नाण्यावर --------------- किंवा --------------- भाषेचा वापर होत असे.

प्रश्न 4 :- खालील प्रश्नांची एका वाक्यात उत्तरे लिहा.


1) इतिहासाच्या दृष्टीने कोणते चार घटक महत्वाचे आहेत ?

उत्तर:- ------------------------------------------------------------------------------


2) इतिहासातील मध्ययुगाचा कालावधी कोणत्या शतकापासून कोणत्या शतकापर्यंत मानला जातो?

उत्तर:- ------------------------------------------------------------------------------


3) ताम्रपटावर कोणती माहिती कोरलेली असे ?

उत्तर:- ------------------------------------------------------------------------------


4) कोणत्याही चार भौतिक साधनांची नावे लिहा.

उत्तर:- ------------------------------------------------------------------------------


5) कोणत्याही दोन लिखित साधनांची नावे लिहा.

उत्तर:- ------------------------------------------------------------------------------


6) लिखित साधनांवरील त्या काळातील कोणती माहिती मिळते ?

उत्तर:- ------------------------------------------------------------------------------

7) तावारीख म्हणजे काय ?

उत्तर:- ------------------------------------------------------------------------------


8) राज्यकर्त्यांनी कोणत्या धातूपासून नाणी बनवली होती ?

उत्तर:- ------------------------------------------------------------------------------

 

प्रश्न 5 :- गटातील शब्द वेगळा करा.


1) भौतिक साधने, लिखित साधने, अलिखित साधने, मौखिक साधने

उत्तर:- ------------------------------------------------------------------------------


2) स्मारके, नाणी, लेणी, कथा  

उत्तर:- ------------------------------------------------------------------------------


3) भूर्जपत्रे, मंदिरे, ग्रंथ, चित्रे

उत्तर:- ------------------------------------------------------------------------------


4) ओव्या, तावारीखा, कहाण्या, मिथके

उत्तर:- ------------------------------------------------------------------------------

 


⚜️निर्मिती⚜️ 
श्री.बबन मोहन औटी.

पदवीधर प्राथमिक शिक्षक 
📞9421334421